Merak edilen Xianbei, Xiongnu ve Wusun toplulukları Türk mü? Çinliler ile akraba mıyız? Cao Cao, gücünü Türkler’e mi borçlu?
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih – Coğrafya Fakültesi Sinoloji Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Gürhan KİRİLEN ile görüşerek, ben, Talha “Yabgu Nizam Pasha” Turhal, tarih sever ve oyuncu kardeşlerimin akıllardaki soruları gidermeye çalıştım. Değerli hocamıza, zaman ayırıp sorularımı yanıtladığı için buradan teşekkürlerimi sunuyorum.
Bu görüşmeye, araştırmaya ne vesile oldu? Total War Three Kingdoms adlı bir oyun çıkacak, Çin’in Üç Krallık döneminde geçiyor. Hunlar? Evet. Üç Krallık döneminde kuzeyde yer alan Xianbei ile Xiongnu’lar kim, Türk mü? Imperator: Rome da bir başka oyun. Bu oyunla da akıllarda sorular oluştu. Milat öncesi Türkler neredeler? Bugün Kaşgar bölgesindeki alanlarda bulunan MÖ. 4. yüzyılda varlık gösteren Wusun/Vusun/Usunlar Türk mü? Bu sorularda ırkçılık yok. Bu sorular en safiyane “merak” ve “bilmek” öğeleriyle bağıntılıdır. “Türkler ya da değiller, ne fark eder?” diye soranlarınız olacaklar. En basit cevap ile İtalyan bir oyuncu Imperator: Rome’u kalkıp Hindular ile oynamıyor, tarihe ve atalarına olan özlemini dijital ortamda Roma’yı seçerek, SPQR, yani senatoyu yöneterek gideriyor. Türkiye’deki oyuncular da hiç şüphesiz kendini özdeşleştirebileceği toplulukların peşine düşüyor. Dijital dünya bir yana, gerçek hayata döndüğümüzde geleceğimize ışık tutmanın geçmişimizi bilmekten geçtiğini yeniden hatırlatmak isterim. İşte bu ve benzeri birçok dinamik vesilesi ile bu mülakat gerçekleşti. Şimdi hocamız sorularıma nasıl cevap vermiş bir bakalım.
Mülakatı telefon üzerinden gerçekleştirdiğimiz için deşifresi benim için bir hayli zor oldu, bu yüzden kafanıza takılanları sorabilirsiniz, ek olarak cevaplardaki italik olmayan parantezler bana ait, sizi bilgilendirmek için ve düşüncelerimi belirtmek için bazı yerlerde parantezlerle not düştüm. Okuma zevki baltalanmasın diye başta söylenen bir soruyu, diyaloğu da sona eklemek gibi düzenlemeler yaptım. Sorularım daha kısaydı anlaşılır olsun diye de soruları cevaplara göre uzattım ve şekillendirdim. Yine cevaplarda bir hataya rastlarsanız emin olun benim deşifrem hatalıdır, sorumluluk bende, lütfen bildirin. Zaten sonlara doğru telefonda görüşürken “böyle olmadı bu konuları bir de videolu şekilde işleyelim” diye zihnimden geçirdim. İmkan ve zaman olduğu an hocanın fakültedeki ofisinin kapısını kuşatma altına alacağım.
– Hocam bu Üç Krallık döneminde Cao Cao’nun hükmü altındaki Wei bölgesinin içine sızmış gibi gözüken Xiongnular ve hemen buranın kuzeyindeki Xianbeiler için Türk diyebilir miyiz? Proto Türk mü, Proto Moğol mu bizim kafamız karışık.
Türk Kültür Çevresi halkları diyebiliriz. Şunu biliyoruz, Şienbeiler (Xianbei) daha sonra Tabgaç diye bir yönetim kuruyorlar (Toba). Eldeki vesikalara göre bunların Türkçe konuştuğu görebiliyoruz. Biz bu insanların aşçıya aşçı, kapıcıya kapıcı, 9’a dokuz, biniciye binici dediklerini biliyoruz. Dolayısıyla “Türk Kültür Çevresi” olarak kabul ediyoruz ve böyle anlamaya çalışıyoruz.
Mülakatın devamı sitemizde https://yabgunizampasha.com/doc-dr-gurh ... akati.html